Música Tiroliro

Contribucións áneuroeducación As investigaciónsmáis recentes sobre ocerebrohumanocontinúanprovocando onosoasombroanteaenormeplasticidade ecomplexidadedunórganoquenos diferenzacomaespecieeque,ávez, faiúnico cada individuo. Noámbitoeducativo,asneurociencias comprobaronoquemoitosdocentes xaconstatamosnonosodíaadíanasaulas: queamotivación,aatencióneamemoria sonmecanismosbásicosnosprocesos deaprendizaxe.Taménachegaron valiosísimas informacións sobreamaneira enque seactivanesesmecanismos. Paracomezar,establecenqueaspercepcións eosestímulosaqueestamosexpostos son tantosqueonosocerebroconstrúemodelos paraorganizara informacióndunhamaneira máiseficiente. Édicir,queonoso coñecementoconsisteenconstruuír representacións selectivas sobreomundo. Eque soamenteaprendemosoqueonoso cerebroconsidera relevante. Neste sentido,oscientíficos falande tres ingredientesesenciaisparaqueonoso cerebroconsidere importanteunha determinada información. • A sorpresa .Anosaatenciónactívase peranteo inesperado, tanto se se trata dealgoagradablecomadesagradable. Ecantomáis imprevisto sexaoestímulo, máis intensaéaactividadedasneuronas queprovocanaexcitacióneaatención do receptor.Por iso,o factor sorpresa éunelementoclaveparadeixarunha pegadaprofundanocerebro. • Aemoción .Éunelementoesencial tanto paraquenensinacomaparaquen aprende.Eéqueo sistema límbico oucerebroemocionaléoqueprimeiro recibea informacióncaptadapolos sentidoseoquea transmiteaocórtex cerebral,encargadodosprocesos cognitivos.No sistema límbicoencóntrase aamígdala,unhadaspartesmáis primitivasdocerebro,que seactivaante situaciónsqueconsidera importantespara a supervivencia.Por iso,o filtroemocional determinaa relevanciadunhaaprendizaxe econtribúeaqueeste seconsolidede maneiraeficiente. • Omovemento .Ocerebronecesita actividade físicaparao seucorrecto funcionamento.Omovementodos músculos,porunhaparte, facilita acirculacióndooxígenoedo sangre e,poroutra,xeradeterminadasproteínas que favorecenaplasticidadedocerebro (édicir,aproducióndenovasconexións ecircuítosneuronais).Ademais,as actividadescardiovascularespoñen enmarchaaproducióndeendorfinas, queactivanasneuronas relacionadas coa sensacióndebenestaredepracer, necesariasparaaconcentración eaatenciónnomomentodaaprendizaxe. Quizásomovementoeaexpresión corporal sexanalgúnsdosaspectos menoscoidadospolaeducación tradicionale,con todo,cruciaispara odesenvolvemento infantil.Épor iso acuciante incorporalosde forma sistemáticaáaprendizaxedecalquera disciplina.NamateriadeMúsica,obaile brindaunhaexcelenteoportunidadepara incluílos. AmateiradeMúsicae… I. A neurociencia <6> Guía didáctica con: Suxestións didácticas. Partituras. Fotocopiables trimestrais (avaliación, reforzo e ampliación). Un proxecto para o Nadal e outro para a fin de curso. Solucionario do libro, do caderno e das avaliacións. Sección sobre a materia de Música e... – A neurociencia. – As intelixencias múltiples. – A educación emocional. Descargable en e-vocacion.es : Audicións e vídeos de instrumentos, danzas e xogos de percusión. Fragmentos de filmes, ópera, etc. Musical Vincúlasecodesenvolvemento dalgunhasáreascerebraisespecíficas, comao lóbulo temporaldereito, particularmente relacionado coapercepción,aaudición ea sensibilidadeauditiva. Asactividadesdediscriminación de sonscondiferentes timbres ecalidades;aescoitaactivadepezas dediferentesestiloseagrupacións, ea interpretacióndecanciónsepezas instrumentais incidendirectamente no seudesenvolvemento. Odocentedo séculoxxi fróntaseaun importante reto:co ectarcoamaneira deaprenderdo susalumnosealumnas. Asúltimas i vestigaciónsenneuroloxía, picoloxíaeeducacióndeixanconstanciade que nexisteunh únicamanirade aprender,poisa intelixenciahumananon se reduceaun só tipode razoamento, senón quecontaconmúltiples facetas.Algunhas pasarondesapercibidasounon foron o suficientementevaloradasnoámbito educativo tradicional.Con todo,hoxe sabemosquesonesenciaisno desenvolvementodecada individuo eno seudesenvolvementonomundo. Opsicólogoe investigadorestadounidense HowardGardnerdefinea intelixencia comaacapacidadepara resolverproblemas diversose facerprodutosvaloradosporunha sociedade,e insistenadiversidadede formas enqueesacapacidade semanifestaencada culturae individuo. Nestecontexto,a súa teoría sobre as intelixenciasmúltiplesconstitúe unexcelentemarcode referenciapara aobservacióneavaliacióndascapacidades cognitivas infantís.Acomprensióndos distintos tiposde intelixenciaoumaneiras deaprenderofrécelleaodocente aoportunidadededetectarascapacidades máisdesenvoltasencadaalumnoealumna, reforzara súaautoconfianzae, finalmente, axudara tenderpontescaraaqueles coñecementosque lles supoñanmaiores dificultades.Eéquenomomentoenqueun individuochegueaexpresarsedeacordo ás súas intelixencias, se sintavaloradopolas súasachegase sexacapazdeampliaros seus ámbitosdeaprendizaxe,daquela,estaráen disposicióndecrear libremente! Estas sonalgunhasdas implicaciónsda aprendizaxedamúsicanodesenvolvemento decada tipode intelixenciaecomo se traballanconcretamentenonosomaterial: AmateriadeMúsicae... II. As intelixencias múltiples Lingüístico-verbal Odesenvolvementodesta intelixencia relaciónasecoaáreadeBroca, deWernickeea rexión frontal docerebro,que sonasprincipais responsablesdacomprensión lingüística,aelaboracióngramatical ea linguaxe. Ascancións, rimase recitadosamplían ovocabulariodoalumnado,mentres queacomunicaciónnonverbal trabállasecoa interpretación deacompañamentosxestuais,danzas edramatizacións. <8> Aafectividade impregna todaanosavida, ataopuntodequeédeterminante n sdiferentesprocesoscogntivos, coma apren izaxeeamemoria.A fin decont s,enfrontamosomundodesde asnosasemocións:aalegría,omedo ouonoxo i úlsannosou retráennos, fannosevitaroquepercibimoscomo perigosooudesagradable.Eéque os fenómenosafectivospóñennosenalerta emarcannosunhadirección,moitoantes dequeentreenxogoonosoxuízo. O serhumanonecesitaun longoperíodo demaduración (omáisprolongadode todas asespecies)ataadquiriroscoñecementos eashabilidadesnecesariosparavivircon autonomía. Inicialmente,o instintoaxúdanos a facer frontea situaciónsvitais,peromoi prontodeixade ser suficienteeentran enxogoaeducacióneosprocesos de socialización.Nese senso,asemocións teñenun impactodirectoencada individuo. Desdeprincipiosdadécadade 1990, oneurocientíficoAntónioDamásio dedicousea investigaros ingredientesque configuranasbasesneurolóxicasdamente humana.Entreoutrosachados,demostrou queasemociónsestánpresentes nosprocesosde regulacióndavidadecase todasasespeciesanimais,peroque aparticularidadedos sereshumanos reside enqueconectamosestesprocesos emocionaisconoutros intelectuais,de tal formaquecreamosunmundonovoaonoso arredor. Amedidaque imoscrecendo,podemos ir identificandoennósafectosqueperduran no tempo (comooestadodeánimo,os sentimentosouonosocarácter…)eoutros pasaxeiros,eamiúdo involuntarios,que adoitamoschamar «emocións».Esteproceso deautoconciencia sobreosnososestados emocionaisécrucialnonoso desenvolvemento. OpsicólogoDanielGolemanpopularizou haimáisdedúasdécadasaexpresión «intelixenciaemocional»para referirse aoconxuntodehabilidadesquenos permitenestarencontactoconnósmesmos e serconscientesdosnososestados emocionaisco findexestionalosde forma axeitada.Este tipode intelixenciaestá directamente relacionadacoanosa capacidadedeentenderoque sentimos, deorientarnoscaraásnosasmetas, deconectarnosedecomunicarnos cosdemais.Eéqueaspersoasque saben recoñecerexestionaras súasemocións easdosqueosarrodeanestánmellor equipadaspara seenfrontarásdificultades davidae teñenmaior facilidadepara conectareempatizarcosoutros. Endefinitiva, sonpersoasconmáis posibilidadesde ser felicesedeviviren harmoníacosdemais. Estashabilidades, fundamentaispara odesenvolvementodun individuo san, adquírenseeexercítanseao longode toda avida,aíndaque resultaespecialmente importante traballalasdurantea infancia. Apesardiso,o seu tratamentocontinúa sendounhamateriapendentenocurrículo académico.Ensinarllesaosalumnos ealumnasa lidiarcoas súasemocións, especialmenteconaquelasperturbadoras enegativasquedificultanosprocesosde aprendizaxe, supóncombaterdesdea raíz osproblemasdeviolencia, integración eabandonoescolarpresentesnonoso AmateriadeMúsicae... III. A educación emocional <10> 5 Primaria 5 Primaria MÚSICA GUÍADO PROFESORADO MÚSICA Tiroliro GUÍADOPROFESORADO ES0000000118833 122189_Guia_Musica_Acordes_5_OBR_94572 ES0000000118833122189_Guia_Musica_Acordes_5_OBR_94572.indd 1 29/11/2019 13:18:12 <100> Nome: Data: Avaliación 3 E¬scribe unha serie con negra∫, parella∫ de corchea∫ e silencio de negra. 2 E¬scoita e rodea quen son o∫ que cantan. 4.5 Material fotocopiable©2019SantillanaEducación,S.L./EdiciónsObradoiro,S.L. 1 ©ompleta. 2 1 dó fa la 3 TRIMESTRE <101> Material fotocopiable©2019SantillanaEducación,S.L./EdiciónsObradoiro,S.L. 5 M¬arca a∫ fase∫ da respiración. Inspirar o aire polo nariz. Sƒoprar fortemente. R¬eter o aire. E¬ntoar unha nota. E¬xpulsar o aire pola boca. 4 ©ompleta. 3 TRIMESTRE <103> Nome: Data: Ficha de reforzo Material fotocopiable©2019SantillanaEducación,S.L./EdiciónsObradoiro,S.L. 1 Numera a∫ fase∫ da respiración. E¬xpulsar o aire pola boca. Inspirar aire polo nariz. R¬eter o aire no estómago. dó la fa re mi sol si 2 ©ompleta. Ficha de reforzo Nome: Data: <102> 3 TRIMESTRE Material fotocopiable©2019SantillanaEducación,S.L./EdiciónsObradoiro,S.L. 1 ©omo soan? E¬scribe. 2 Une. güiro clave∫ axóuxere∫ triángulo pandeiro Material do profesorado 3 Primaria GUÍADOPROFESORADO 3 Primaria MÚSICA GUÍADO PROFESORADO MÚSICA Tiroliro ES0000000118817122119_Guia_Musica_Acordes_3_OBR_94569 ES0000000118817122119_Guia_Musica_Acordes_3_OBR_94569.indd 1 29/11/2019 13:21:13 MÚSICA 1 Primaria 1 Primaria GUÍADO PROFESORADO MÚSICA Tiroliro GUÍADOPROFESORADO ES0000000118805 122071_Guia_Musica_Acordes_1_OBR_94566 ES0000000118805122071_Guia_Musica_Acordes_1_OBR_94566.indd 1 29/11/2019 13:14:13