O carácter articulado da linguaxe faina económica e fácil de usar. De non ser así, a linguaxe debería ter unha forma para cada significado, de modo que 'ti calas' e 'nós calamos' deberían expresarse sen ningún risco común. Os procesos de formación de palabras fan tamén a linguaxe máis económica: se non fose así, teriamos que ter palabras completamente distintas para os significados 'arquivo' , 'arquiveiro' e 'arquivar' . A gramática A linguaxe conta cun conxunto de regras denominado gramática que os falantes usan para combinar palabras e morfemas; grazas á gramática crean e interpretan as palabras e os enunciados novos. Todas as linguaxes humanas teñen gramática . É unha idea falsa que unhas gramáticas sexan máis fáciles de aprender ou máis precisas ou perfectas ca outras. Compara o galego e o inglés nos seguintes enunciados: Eu xogo todos os días I play every day Ti xogas todos os días You play every day Nós xogamos todos os días We play every day O neno xoga todos os días The boy plays every day Os nenos xogan todos os días The boys play every day Xogades todos os días You play every day En galego, a forma do verbo xogar cambia ao variar o suxeito (Eu xogo, Ti xogas); en inglés só a terceira persoa de singular do verbo cambia (The boy plays). En galego, o artigo concorda en número co substantivo; en inglés, o artigo ten unha soa forma, the boy / the boys. En galego podemos omitir o suxeito, pois está marcado pola forma do verbo (Xogades todos os días); en inglés é sempre preciso, pois o verbo por si só non basta (I / You / We play every day). A transmisión cultural Aínda que o ser humano está bioloxicamente preparado para desenvolver a linguaxe e hai zonas do cerebro dedicadas a procesala, o seu desenvolvemento non se produce se o neno non se encontra nun contexto adecuado. A linguaxe adquírese coma outros trazos culturais, grazas ao contacto que os nenos teñen cos pais, irmáns, amigos e profesores. Por esta razón adquirimos formas concretas de linguaxe, que están no noso ambiente e que podemos denominar lingua, o xeito específico en que unha comunidade crea signos e os combina para se expresar. 8 Compara estas palabras galegas, francesas e inglesas e mira se hai algunha relación entre os significados e os significantes. inglés galego francés to miaow [miau] miañar~miar miauler [miolé] cuckoo [cúcu] cuco coucou [cucú] tick tictac tictac thud [zod] pum pa˜ n [pa] 9 Compara estas oracións en castelán e en galego, clasifica as diferenzas segundo sexan léxicas ou gramaticais e explica estas últimas. Hoy he comido temprano. Hoxe comín cedo. Ayer comí temprano. Onte comín cedo. Ayer te vi. Onte vinte. Ayer te di dinero. Onte deiche cartos. Si venís, avisad. De virdes, avisade. A C T I V I D A D E S 1 13 F U N C I O N A M E N T O D A L I N G U A
RkJQdWJsaXNoZXIy