Situacións de aprendizaxe integradas Este material é unha obra colectiva concibida, deseñada e creada no depar tamento de Edicións de Obradoiro / Santillana, baixo a dirección de Ana María Guerra Cañizo. Na súa elaboración par ticiparon: Sara Barrio Andrés Ánxela Carril Caldelas Begoña Pego del Río Sofía Rhei Afonso Toimil Castro ILUSTRACIÓN Anna Bru Violeta Cano Adri Magaldi Irene Moresco Ileana Rovetta EDICIÓN Lourdes Herrera Álvarez Xoán Manoel López Bendaña Báccara Mar tínez Sánchez Arancha Méndez Pérez DIRECCIÓN DO PROXECTO Afonso Toimil Castro O depar tamento de Edicións de Obradoiro, S. L. / Sanoma Educación, S. L. U. desexa agradecerlles a Lola Núñez Madrid, Ana Uguina Orozco, Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero e Teresa Grence Ruiz a súa inestimable par ticipación neste proxecto. PR IME I RO TR IMESTR E PRIMARIA 1 2
TÁBOA DE CONT IDOS DO PR IME I RO TR IMESTRE LINGUA Escoitar e falar • Vídeo: Xogamos no parque. • Audicións: O can de palleiro (conto); A noite dá medo (poema). • Vocabulario: os xogos tradicionais. Ler e escribir • Conto: O can de palleiro. • Iniciación gramatical: as letras. O abecedario. • Ortografía: palabras con ca, co, cu, que, qui. • Noticia: Caricias en braille na catedral. • Escritura: escribir unha postal. Minilab: Deseño dunha paisaxe con plastilina. Obradoiro de programación: Onde está o erro? O meu reto: Escribimos postais. Escoitar e falar • Vídeo: Día de foliada. • Audicións: A historia dun dente de allo (conto); A praza (poema). • Vocabulario: a música e o baile galegos. Ler e escribir • Conto: A historia dun dente de allo. • Iniciación gramatical: palabras e sílabas. • Ortografía: palabras con za, zo, zu, ce, ci. • Escritura: describir unha persoa. • Entrevista: Temos que poñer en valor as nosas tradicións. • Poema: A praza. Minilab: Maqueta do sistema respiratorio. Os meus retos: Facemos exercicio. Organizamos un festival de baile. Escoitar e falar • Vídeo: Na praza de abastos. • Audicións: Os sete cabritiños e o lobo (conto); Brincar ás tendas (poema). • Vocabulario: a praza de abastos. Ler e escribir • Conto: Os sete cabritiños e o lobo. • Iniciación gramatical: a oración. Clases de oracións. • Ortografía: palabras con ga, go, gu, gue, gui, güe, güi. • Texto informativo: Cociñamos insectos? • Poema: Brincar ás tendas. • Escritura: elaborar unha etiqueta. Os meus retos: Pintamos con alimentos. Participamos nun concurso de cociña. FACEMOS DEPORTE PÁX. 41 A COMPRA SAUDABLE PÁX. 81 1 2 3 ADEUS ÁS VACACIÓNS PÁX. 5 2 dous
CIENCIAS DA NATUREZA CIENCIAS SOCIAIS Observar e describir • Seres vivos, características e necesidades. • Os sentidos e os seus órganos. • Sentimentos e emocións. Comprender e comparar • Seres vivos e seres inertes. • As sensacións. • Expresión de sentimentos e emocións. Relacionar • Situacións para sentirnos ben. Observar e describir • Ámbitos de relación e convivencia. • Paisaxes de costa e paisaxes de interior. • Montañas, costas e chairas. • As cidades, as vilas e as aldeas. Comprender e comparar • Normas de convivencia. • Paisaxes rurais e paisaxes urbanas. • Montañas, costas e chairas do mundo. ODS: Redución das desigualdades. Vida de ecosistemas terrestres. Observar e describir • Ósos e músculos; o movemento. • As funcións vitais. • As persoas e o paso do tempo. • O coidado da saúde. Comprender e comparar • Relación entre o sistema locomotor e o movemento. • Necesidades básicas das persoas. • Como cambian as persoas co paso do tempo. • Hábitos saudables no día a día. Observar e describir • Diferentes e iguais. • O concello. • Os servizos públicos. Comprender e comparar • As diferenzas persoais e os dereitos das persoas. • Tarefas en beneficio da cidadanía. Relacionar • As normas de convivencia e de uso de espazos comúns. ODS: Igualdade de xénero. Saúde e benestar. Observar e describir • A orixe dos alimentos; alimentos elaborados e alimentos naturais. • A alimentación saudable. • Os nutrientes dos alimentos. Comprender e comparar • Preparación dos alimentos. • Exploración de normas de alimentación saudable. • A data de consumo preferente dos alimentos. • A alimentación sostible. Relacionar • Preferencias persoais e hábitos saudables. Observar e describir • Medios de comunicación. • A publicidade e os seus tipos. Comprender e comparar • Actitude ante a publicidade e os medios de comunicación. • Hábitos de consumo. O diñeiro e o consumo responsable. Relacionar • Situacións da vida cotiá e benestar persoal. ODS: Fame cero. Produción e consumo responsables. tres 3
As dimensións de aprendizaxe Desde o punto de vista metodolóxico, as dimensións de aprendizaxe son referentes transversais do proxecto Tres en raia e están orientadas á adquisición das competencias. No libro do alumnado, algunhas actividades están marcadas con logos, que indican o tratamento destacado dalgunha das devanditas dimensións. As dimensións presentes no proxecto Tres en raia son: Traballar en equipo para relacionarme co contorno e desenvolver responsabilidades colectivas. Comunicarme para adquirir novos coñecementos e xestionar as miñas emocións. Educar as emocións para o meu desenvolvemento persoal e a miña integración positiva no mundo que me arrodea. Ser creativo ou creativa para dar resposta reflexiva, persoal e variada a diferentes situacións. Aprender a pensar para adquirir novos coñecementos mediante o recoñecemento, a comprensión, a organización, a relación e a transformación. Resolver un reto para poñer a proba os meus coñecementos no ámbito persoal, científico, artístico e social. 4 catro
Nesta unidade vas facer o seguinte: MINI LAB Deseño dunha paisaxe con plastilina RETO Escribimos postais OBRADOI RO DE PROGRAMACIÓN Onde está o erro? A D E U S Á S VA C A C I Ó N S 1
6 seis 1 Observa a escena e, coa axuda do vocabulario, explica o que ves. 2 Comentade entre toda a clase. Xogastes algunha vez a algún dos xogos representados? Con quen? Que outros xogos tradicionais coñecedes: os agochos, o pano, as chapas, a petanca…? Onde xogades normalmente? Con quen o facedes? Credes que é importante que os xogos teñan normas? Por que? Xogamos no parque
sete 7 1 3 A que queren xogar Roi e Sabela? Marca e di o nome do xogo. Di que obxecto lles falta para poder comezar a xogar. 4 Fíxate no recitado que di Roi e complétao. ©atro pata∫ 5 Como convidarías a alguén a xogar contigo? Fala. Gustaríache…? Se queres, podemos xogar a… Apetéceche que…? Palabras sobre os xogos tradicionais Como se xoga á buxaina? E ás bólas? Que lanzas cando xogas aos birlos? E cando xogas á mariola? Coñeces outro recitado para botar a sortes? a ma r i o l a chou t a r a co rda a s bó l a s a bux a i na apanda r os b i r l os os agochos Vocabu l ar i o
8 oito O can de palleiro Desde que nacera, había tan só dous meses, León compartía xogos e comida cos seus tres irmáns e coas súas tres irmás. A vida era fácil e divertida. Unha mañá chegaron uns seres moi rariños, pensou el, pois só andaban con dúas patas, e levaron dous dos seus irmáns. Mamá chorou, mais León pensou que xa non tería que pelexar tanto por pillar unha teta libre. A alegría duroulle pouco. Aquel mesmo día, pola tarde, volveron máis seres de dúas patas e levárono a el. Pensou en mamá chorando e tamén el sentiu ganas de chorar. Con todo, axiña se puxo contento, porque un daqueles seres levábao no colo e, aínda que non era mamá, acariñábao coma se o fose. Deitárono nunha camiña quente e tivo que aprender a lamber o leite dun caneco. Ademais, un dos bípedes pequenos xogaba con el coma se fose calquera dos seus irmáns. Un día, os bípedes marcharon nunha caixa con rodas e León quedou só. Ao primeiro ouveou, mais, cando notou que xa lle doía a gorxa, decidiu saír a explorar. O terrazo dianteiro da casa acabou e atopouse tripando unha terra Conto
nove 9 mol, salpicada de plantas. Fozou un pouco, fixo as súas necesidades e, xa aburrido, deu cun ser que nunca antes vira. Unha cabeza longa, rematada nunha cara bastante fea para o seu gusto de can, sobresaía dunha coiraza. León pensou que tiña que ser un animal ben raro, non tiña explicación o feito de que comese plantas. Decidiu chamar a súa atención trabándolle no pequeno rabo que sobresaía da coiraza. Este xogo adoitaba facelo cos seus irmáns. Trabou e agochouse detrás dunhas tomateiras, mentres esperaba que o becho viñese buscalo e o trabase a el. Mais aquel ser xirou sobre si mesmo lentamente e engruñou o rabo dentro da coiraza. Nin deu a volta. León ladrou. Tentou dicirlle que só quería xogar. O becho non falaba o seu idioma e rematou por agochar tamén a cachola naquela tremenda coiraza. O noso can de palleiro aburriuse e marchou detrás dun gato que vira na xanela da cociña. Raquel Castro QUE CHE PARECEU. Quen son os seres rariños que só andan con dúas patas, é dicir, os bípedes? Marca e explica por que o sabes. seres humanos aves
10 dez 1 Os personaxes. Que sabes do cachorro? Escribe na ficha. 2 A secuencia. En que orde pasou? Escribe 1, 2, 3 e 4. Explica como se sente e que pensa León nos momentos 1 e 2. 3 O lugar e os detalles. Marca a resposta correcta en cada caso. Onde atopou León a tartaruga? Na terraza. Na horta. No coche. Que quería facer León coa tartaruga? Falar con ela. Comela. Xogar con ela. Nome: Idade: Raza: Comprendemos o conto
once 11 4 Pequeno teatro. Le cos teus compañeiros e compañeiras. Can –Bau-bau-bau! Gato, xogas? Gato, xogas? Xogas? Gato –Miaaaau! Que modais! A ver, meu, ti non sabes dar os bos días, ou? Can –Bau-bau-bau! Desculpa! Bo día, gato! Xogas? Gato –Miau! Miau! Bo día! Eu estouche moi ben aquí á raxeira. Que caloriña! Mira, ves ese moscón que vén por aí? Estache desexando xogar ao corre que te pillo. Can –Si? Quen? Onde? Ah, ese becho? Ei, vou! Moscón! Espera! Xogas comigo ao corre que te pillo? Bau-bau! Arrodea a palabra que significa o mesmo. Le cada oración substituíndo a palabra destacada pola que significa o mesmo. Vocabu l ar i o saltar mancar descubrir morder chorar esconder ladrar encoller brincar trabar engruñar agochar León trabou a tartaruga no rabo. Ela engruñou o rabo dentro da coiraza. O canciño foise agochar detrás dunhas tomateiras.
12 doce Con quen conv i v imos? As normas de convivencia indícannos como debemos comportarnos en diferentes situacións e con diferentes persoas. Na nosa vida convivimos con moitas persoas, como a familia. Pero tamén nos relacionamos con outras persoas da veciñanza, do colexio ou do parque. A familia Os amigos e as amigas As persoas do colexio As persoas da veciñanza Que fas para mostrarte amable cos demais? Explícao. Reflexiona por que cómpre que todas as persoas con quen convivimos teñan as mesmas oportunidades, intentando evitar as desigualdades, sen importar o seu xénero, etnia ou relixión.
trece 13 1 Debuxa dúas persoas que coñezas e con quen convivas todos os días. Despois, contesta. Quen é? Onde pasades tempo xuntos? Que adoitades facer? Quen é? Onde pasades tempo xuntos? Que adoitades facer? Como te sentes cando estás con esas persoas? 2 Escribe dúas normas de convivencia para que o colexio estea limpo. Na casa No colexio No parque No barrio Falar cun volume axeitado. Ser puntual. T irar os papeis á papeleira. Cruzar polos pasos de peóns. Marca onde debes practicar estas normas de convivencia. RESUMO
14 catorce Que son os seres v i vos? Os seres vivos son organismos complexos que teñen unhas características en común: nacen, aliméntanse, medran, relaciónanse, reprodúcense e morren. As persoas, os animais e as plantas son seres vivos. Os seres vivos necesitan enerxía para sobrevivir, que obteñen, por exemplo, da luz do sol e dos alimentos. • Cres que unha rocha é un ser vivo? Explica por que. É importante conservar os bosques, as montañas e o contorno natural máis próximo. Para logralo, débese facer un uso responsable e sostible deles. Como podemos axudar a conservar os ecosistemas terrestres?
quince 15 1 Contesta. 2 Escribe nomes de seres vivos. Escribe V (verdadeiro) ou F (falso). As plantas non son seres vivos. Todos os seres vivos son iguais. Os seres vivos nacen, medran, aliméntanse, reprodúcense, relaciónanse e morren. Que teñen en común os animais, as persoas e as plantas? En que se diferencian os animais das plantas? Todos os seres vivos necesitan o mesmo para vivir? Por que? RESUMO
16 dezaseis 1 Escribe a letra que falta en cada grupo seguindo o abecedario. B C F H I L Ñ P Q R V Z Coloca as letras que escribiches na orde indicada e descubre a mensaxe. 2 Escribe palabras. De catro letras De cinco letras 3 Cambia a letra destacada por outra e forma palabras novas. casa copa horta As l et ras . O abecedar i o Para escribir palabras empregamos letras: unhas son vogais (a, e, i, o, u) e outras son consoantes (b, l, p…). Cada lingua ten un grupo de letras que forman o seu abecedario. O abecedario galego ten 23 letras: a, b, c, d, e, f, g, h, i, l, m, n, ñ, o, p, q, r, s, t, u, v, x, z. Obrado i ro da l i ngua
dezasete 17 4 Arrodea na sopa de letras 5 palabras con ca, co, cu, que, qui. Despois, escríbeas onde corresponda. 5 Completa con c ou qu as palabras desta nota. X ¬a ín, edamo∫ á∫ atro no par e. A ¬ órdate de levar a∫ ra eta∫. Bƒi o! R ¬a el Escríbense con qu Escríbense con c C E S C A D A R G C A O I X D O L P Ñ U M O E S Q U Í O X L E R F L I R N P L L S T U A L E X U E E C Z C A D O E Z M R X U E Q U E I X O M Completa. E ¬scríbese c diante de , o, : ca, , cu. E ¬scríbese qu diante de , i: que, . RESUMO
18 dezaoito Podes coñecer un obxecto utilizando máis dun sentido? Explica por que. Cos sentidos podemos coñecer o que nos arrodea. Co gusto coñecemos os sabores (salgado, doce, amargo…). Saboreamos coa lingua. Co tacto sabemos se algo é duro ou brando, se está quente ou frío. Percibimos coa pel. Co oído distinguimos os sons. Óese cos oídos. Coa vista coñecemos, por exemplo, as cores dos obxectos ou o aspecto das persoas. Vemos cos ollos. Co olfacto recoñecemos os olores agradables ou desagradables. Ulimos co nariz. Como descubr imos o contor no?
dezanove 19 1 Con que sentido o percibes? Completa. 2 Observa e contesta. vista oído tacto olfacto gusto Para saborear un xeado: Para notar a suavidade dunha peluche: Para escoitar unha canción: Para ulir unha froita: Para ver o brillo dunha estrela: • Que están facendo? • Que sentido utiliza a nena? • Que sentido utiliza o neno? Completa. ©o∫ coñecemo∫ como son a∫ persoa∫ e a∫ cousa∫ que no∫ arrodean. Temo∫ cinco sentido∫: o , a , o , o e o . RESUMO
20 vinte Lemos unha not i c i a Caricias en braille na catedral Un grupo de persoas con discapacidade visual coñeceu o monumento a través dun percorrido adaptado ás súas necesidades N a c a t e d r a l d e Tu i ( P o n t e v e d r a ) celebrouse a actividade «Caricias en brai l le». O brai l le é un sistema de e s c r i t u r a e de l e c t u r a que en vez de l et ras ut i l i za uns punt i ños en re l evo . As pe r soas i nv i den t es van pasando os dedos polas liñas e apalpando as palabras. A activid a d e c h a m o u s e a s í p o r q u e o s participantes puideron tocar di ferentes elementos do edificio. O grupo de visitantes percorreu a catedral de Tui nun itinerario adaptado ás súas necesidades. Sen a vista, os outros sentidos xogaron un papel moi importante. Os visi - t a n t e s pu i de ron apa l pa r a s d i f e - re n t e s o b r a s d e a r t e q u e h a i n a c a t ed r a l e de s c ub r i r a t r a v é s do tacto os distintos materiais e text u r a s da s e s c u l t u r a s . Co o l f a c t o identificaron os diferentes cheiros q u e s e r e f u - que se refuxian na catedral, como o do incenso ou o das flores, e co o í d o p u i d e ro n e s c o i t a r a s me l o - d í a s q u e s a í a n d o ó r g a n o . E s t e instrumento é unha das xoias que esconde o templo. Unha das persoas que foi dec l arou: «Cando visitas un museo, case ha i má i s ca r t e i s de non t oca r ca cadros; aquí dixéronnos que tiñamos que tocar». 1 Le a noticia e arrodea o título. Despois, explica a que se refire.
vinte e un 21 2 Responde. • Que monumento visitaron? • Onde foi a visita? • Quen participou? 3 Que sentido utilizaron dentro da catedral as persoas invidentes en cada caso? Escribe. 4 Risca a palabra intrusa en cada caso. 5 Observade a imaxe e respondede. • Que representa a fotografía? • Que credes que serán os puntiños que aparecen por debaixo dos números? • Que pasaría se unha persoa con discapacidade visual quere usar o ascensor e non está en braille? catedral instrumento templo itinerario percorrido chanzo
Que é unha pa i saxe? 22 vinte e dous Unha paisaxe é todo o que vemos desde un lugar. Nunha paisaxe hai elementos naturais, como montañas, árbores ou ríos. Tamén pode haber elementos construídos polas persoas, como casas, estradas, pontes, túneles... As paisaxes cambian de aspecto de forma natural co paso do tempo. As persoas tamén transforman as paisaxes para adaptalas ás súas necesidades. Paisaxes de interior As paisaxes de interior están situadas lonxe do mar. Poden ser de montaña ou de chaira. Nas paisaxes de montaña hai montañas e serras. Tamén vales, bosques e ríos estreitos. Nas chairas hai ríos largos e pode haber outeiros. As terras son chás e moi apropiadas para a agricultura. Paisaxes de costa A costa é a terra que está á beira do mar. Na costa podemos encontrar cantís, praias, cabos e illas. Explícalle á clase como é a paisaxe do lugar onde estiveches de vacacións ou ao que che gustaría ir.
vinte e tres 23 • Que tipo de paisaxe é? Marca. De montaña De chaira De costa • Escribe os elementos que ves. • Cres que esta paisaxe foi sempre así? Explica. 2 Escribe V (verdadeiro) ou falso F (falso). Na montaña os ríos son largos. Na costa podemos atopar praias. As paisaxes de interior están situadas lonxe do mar. Nas paisaxes de chaira pode haber montañas altas. 1 Observa e contesta. Tipos de paisaxe De interior Completa o esquema. RESUMO
24 vinte e catro • Observa as fotografías 1 e 2. Como se senten os nenos e as nenas?, están tristes ou alegres?, por que o sabes? Comenta coa clase. Hai momentos en que estamos alegres e momentos en que nos sentimos tristes. A alegría, a tristeza, o medo, a preocupación e o enfado son sentimentos. É importante saber como se senten as persoas que nos arrodean. Debemos respectar os seus sentimentos e esforzarnos en mostrarlles cariño, amizade e apoio. 1 2 1 Como se sente? Une. Como nos sent imos? asustada contenta triste enfadada
vinte e cinco 25 • Onde están os nenos e as nenas? • Están contentos? • Que cres que lle pasa ao neno que está triste? • Como poderías axudalo? • Gústache saír ao recreo? • Escribe dúas cousas que che gustan do recreo. 2 Observa e contesta. Que palabras nomean sentimentos? Marca. alegría medo aburrimento carta sorpresa felicidade televisión tristeza RESUMO
26 vinte e seis Lemos un poema 1 Escoita o poema A noite dá medo. 2 Por que lle dá medo a noite? Completa con dúas opcións. A noite tan negra, tan longa e escura dáme moito medo se non sae a Lúa. Por veces, na cama, fico moi esperta escoitando a noite na súa conversa. Un silencio longo, despois un ladrido, máis tarde unha porta renxe un alarido. Se é noite de vento, axítanse as cousas e fan mil ruídos unhas coas outras. Que medo me acode cando estou soíña! A casa é un castelo do patio á cociña, cheo de pantasmas, de ogros e meigas, e de homes do saco que sacan manteigas. María Xosé Lamas Le o poema introducindo estes sons despois de cada palabra destacada. porque todo está escuro porque non lle gusta a Lúa porque se escoitan ruídos porque non dorme na cama Dálle medo a noite Bau, bau! Cras! Cataplún! Aiiiiiiiiiiiii! Fiuuu!
vinte e sete 27 3 Que seres imaxinarios se mencionan no poema? Escribe os nomes. 4 Repasa a palabra e completa cada verso para que rime co anterior. Vexo unha sombra por riba da . Na porta do balcón asoma un . Non me mete medo; sei o seu . Non é un ser real; non pode facer . Debuxa un deses seres e ponlle nome. Despois, responde. Dáche medo a noite, coma á nena? Que fas para poder durmir? dragón alfombra mal segredo
MINI LAB 28 v i n t e e o i t o Deseño dunha paisaxe con plastilina Imos organizar unha exposición con diferentes paisaxes. Anímaste a deseñar a túa? Materiais: • Plastilina de cores • Lapis de cores • Cartolina • Barra de pegamento Pasos: 1. Elixe e debuxa a túa paisaxe favorita: de costa, de interior con montaña... Despois, coloréaa. 2. Colle plastilina das mesmas cores da túa paisaxe e fai boliñas. 3. Pasa a barra de pegamento pola superficie do debuxo. A continuación, coloca as boliñas de plastilina sobre a paisaxe.
TALLER DE PROGRAMACIÓN Onde está o erro? Lucas organizou unha tarde cos seus curmáns na vila, pero cre que se equivocou en algo. v i n t e e nove 29 • Saída da casa dos avós. • Ir ao porto para ver os barcos. • Xogar na praia. • Ver o solpor no faro. • Volver á casa para cear. 1 Observa os reloxos, sinala os erros e corríxeos. Ola! Esta tarde ímolo pasar xenial. Sairemos da casa dos avós ás cinco para ir ao p or to e ver os barcos. Estaremos na praia xogando durante dúas horas. Ás oito estaremos no faro para ver o solp or. E ás nove agardan por nós os avós na casa para cear. Vémonos agora nun anaquiño! OBR DOI RO DE PROGR MACIÓN
30 trinta Esc r i b imos unha pos ta l 1 En que se diferencia unha postal dunha carta? Observa e comenta cos compañeiros e coas compañeiras. 2 A quen lle escribirías unha postal se estiveses de viaxe? Completa. Fixádevos en… • Cal adoita chegar dentro dun sobre e cal vai solta. • Cal inclúe sempre unha imaxe do lugar desde onde se escribe. • Cal permite contar máis cousas e cal menos. • Onde se escribe o enderezo da persoa a quen se lle envía. Roma Roi Castro r/ Maceira, 5 36700 Tui 3 de xaneiro de 2023 Ola, Roi: Estou en Roma con meus pais. É unha cidade preciosa. Xa che contarei. Biquiños, Antía E¬scribiríalle unha postal a Un xeito de demostrar que te lembras da familia ou das amizades cando estás de viaxe é enviarlles unha postal. Queres saber como facelo? Pon atención!
t r i n ta e un 31 3 Desde onde che gustaría escribir unha postal? Marca. 4 Que vas explicar na postal? Pensa e completa. 5 Que se usa para saudar? E para despedirse? Subliña. Para saudar. Para despedirse. Benquerido / Benquerida: Biquiños, Deica pronto! Estimado / Estimada: Ola: Unha aperta, 6 Escribe a postal que tes nos recortables cos datos traballados. Non esquezas poñer a data en que a escribes nin o nome e o enderezo da persoa a quen lla envías. E¬stou con Londres Eivisa Pireneos Vin coa familia, co colexio, cuns amigos... Vimos lugares curiosos. Estoume divertindo moito. É unha cidade enorme. Fixen unha chea de actividades. É unha illa moi turística. As paisaxes son impresionantes. …
32 trinta e dous Na Terra hai paisaxes diferentes. En cada unha delas as temperaturas son distintas, igual ca a luz do sol, a cantidade de chuvia e a presenza de plantas. • Gustaríache vivir nalgún destes lugares? Explica por que. Nestas montañas apenas hai plantas e chove pouco. Estas montañas están cubertas de xeo durante todo o ano. Nestas montañas hai moita vexetación e chove moito. Non todas as montañas son iguais Non todas as costas son iguais Non todas as chairas son iguais Como son as pa i saxes? Esta é unha praia moi grande de area fina. Esta é unha praia pequena rodeada de cantís e recibe o nome de cala. Esta chaira ten grandes extensións de campos de cultivo. Esta chaira está cuberta por unha grande extensión de bosques.
trinta e tres 33 1 Observa as imaxes e contesta. • Que tipo de paisaxe se ve na imaxe 1? • Que tipo de paisaxe se ve na imaxe 2? • En que se parecen? • En que se diferencian? 1 2 Chaira Montaña Costa Completa as paisaxes cos recortables. RESUMO
34 trinta e catro Paseamos po l a c i dade, po l a v i l a e po l a a l dea As cidades son localidades de gran tamaño con rúas largas e edificios altos. Nelas viven moitas persoas que traballan en oficinas, en comercios e en fábricas. Nas cidades hai abundante tráfico. As aldeas son localidades moi pequenas, con casas baixas rodeadas de campos. Nelas viven poucas persoas, que adoitan traballar no campo ou no mar. Nas aldeas case non hai tráfico. As vilas son localidades medianas, máis pequenas ca as cidades e máis grandes ca as aldeas. Nelas viven bastantes persoas que traballan en comercios e en fábricas. Nas vilas hai casas e edificios baixos. Hai menos tráfico ca nas cidades. • Cóntalle á túa compañeira ou ao teu compañeiro que ves arredor da túa casa cando dás un paseo.
trinta e cinco 35 2 Observa as fotografías e contesta. • En que se parecen? • En que se diferencian? • Cal destes lugares non pertence á cidade? Marca. 1 2 • Explica por que o sabes. 1 Onde podes ver os seguintes elementos? Une. Nunha aldea Nunha cidade 1 2 Contesta. Onde viven menos persoas, nunha aldea, nunha vila ou nunha cidade? . Como son os edificios na cidade? E nas vilas? RESUMO
REPASO 1 Escribe o nome de cada xogo. 2 Completa o abecedario galego coas letras que faltan. 3 Ordena estas letras de dúas formas diferentes e obtén dúas palabras. Por vogal Ñ I M A C O S R A T O P Por consoante b b m Escribe tres palabras que empecen de forma diferente. ca mi 36 trinta e seis
4 Completa con c ou qu. arreira e∫ ola mar esiña e∫ ío e∫ udo un eiro 5 Lembra onde ten que ir o saúdo e a despedida e escribe ben a postal de Breo. Escolle unha das palabras anteriores e escribe unha oración con ela. 6 de xullo de 2023 M¬ela R ¬oi∫ R ¬úa L ¬uar, 1 Noia 6 de xullo de 2023 Unha aperta! Eƒscríboche desde L ¬i∫- boa. Eƒstouno pasan - do xenial. Bƒreo Querida avoa: M¬ela R ¬oi∫ R ¬úa L ¬uar, 1 Noia L i s b o a t r i n ta e se t e 37
38 1 Le as postais e apega o recortable onde corresponda. Escribimos postais trinta e oito Ola, Lucas! Que tal as túas vacacións? Eu estou na vila dos meus avós. Todos os días imos ao porto para despedir os barcos. Os domingos facemos unha excursión polo monte. Bótote moito de menos e teño ganas de te ver. Sara Ola, Sara! Xa queda menos para nos volver ver. Que gana! Estes días estou na casa duns amigos. Non paramos nin un minuto, andamos moito, visitando sitios moi bonitos; tamén collemos o autobús para chegar ata a casa. Un bico moi forte. Lucas Lucas Piñeiro Rúa Paz, 8 Rivaselle Sara Ramos Rúa Agarimo, 10 Vilanova MI RETO SOCIAL O M U RET SOCIAL
39 2 Apega unha foto ou debuxa un lugar da túa localidade. 3 Escribe unha postal en que describas a imaxe de arriba. t r i n ta e nove
Colorea as estrelas segundo o código: Teño algunha dificultade Leo e entendo distintos textos. Identifico xogos tradicionais. Identifico as necesidades dos seres vivos. Coñezo os nosos sentidos e os nosos sentimentos. Distingo tipos de paisaxes. Diferencio os tipos de localidades. O que máis me gustou de Lingua, Ciencias da Natureza e Ciencias Sociais... Teño: Podo facelo AUTOAVAL IACIÓN 40 corenta
RkJQdWJsaXNoZXIy